هر آنچه که باید درباره سونوگرافی ترانس رکتال بدانید !

سونوگرافی ترانس رکتال به منظور شناسایی سرطان پروستات در آقایان می باشد. شاید این سوال در ذهن شما ایجاد شود که سونوگرافی ترانس رکتال چیست؟ این سونوگرافی برای چه افرادی تجویز می گردد؟ نحوه انجام سونوگرافی رکتال چگونه است؟ چه مراکزی این  سونوگرافی را انجام می دهند؟ اگر شما هم اطلاعات کافی در رابطه با این سونوگرافی ندارید بهتر است با ما همراه باشید، دکتر آزاده مکری در مرکز سونوگرافی شهرک غرب به بررسی این موضوع می پردازد.

 

سونوگرافی ترانس رکتال چیست؟

سونوگرافی ترانس رکتال با تابش امواج اولتراسونیک به نواحی پروستات و بافت های اطراف سبب می گردد تصویری به عنوان خروجی بر روی مانیتور ظاهر شود، از این نوع سونوگرافی بیشتر مواقعی که فرد دچار مشکلاتی در ناحیه پروستات شده و نیاز به تخلیه مداوم مثانه خود داشته باشد استفاده می شود.

غده پروستات یکی از اندام های مردان می باشد که در ناحیه پایین شکم و در قسمت خروجی  مثانه قرار دارد. این غده یک رشد دو مرحله ای دارد به این معنی که بزرگ شدن آن در سنین بلوغ و بعد از سن 35 سالگی رخ می دهد، اما در صورت رشد بیش از اندازه و بزرگ شدن آن باید دلیل را جویا شد.

بزرگی غده پروستات یکی از مواردی است که در صورت تشخیص به موقع و درمان آن می توان از پیشرفت بیماری جلوگیری و در نهایت عوارض آن را کاهش داد. سونوگرافی ترانس رکتال به عنوان یکی از ابزارهای تشخیصی دقیق برای بررسی سرطان پروستات شناخته شده است.

سونوگرافی به این شکل انجام می شود که لازم است تا پروب سونوگرافی از راه مقعد وارد بدن شود تا بتواند وضعیت دقیق و اندازه آن را تشخیص دهد.

 

رکتال چیست؟

کانال معقدی رکتال نام دارد که طول آن 3 الی 4 سانتی متر  است و معقد را به رکتوم وصل می کند (رکتوم 15 سانتی متر از بخش انتهای روده بزرگ می باشد). رکتوم در دفع مدفوع نقش مهمی دارد و محل تجمع مدفوع می باشد.

 

دلایل انجام سونوگرافی ترانس رکتال چیست؟

هدف از انجام این سونوگرافی تشخیص سرطان پروستات می باشد. از دیگر دلایل انجام این سونوگرافی می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• وجود توده در پروستات
• مشکل باروری
• PSA بالا (در انجام آزمایش تشخیص داده می شود.)
• وجود موارد مشکوک در آزمایش DRE
• بررسی جریان خون در پروستات و نواحی اطراف آن
• تزریق داروهای (سرطانی و غیر سرطانی) به غده پروستات
• سایز توده در پروستات

 

بیوپسی پروستات با استفاده از سونوگرافی

گاهی بعد از معاینه توسط متخصص  و  PSA بالا  احتمال ابتلاا فرد به سرطان پروستات به مراتب افزایش می یابد، در نتیجه برای بررسی های دقیق تر لازم است تا بیوپسی پروستات  با استفاده از سونوگرافی انجام شود  در طی این روش با ورود سوزن  بیوپسی جهت برداشت  نمونه مناسب، بیوپسی پروستات انجام می شود و حداقل 10 تا 12 نمونه  بیوپسی  برای بررسی های بیشتر برداشته می شود.

 

چه اقداماتی قبل از سونوگرافی ترانس رکتال صورت می گیرد؟

• برای انجام سونوگرافی رکتال اگر دارویی مصرف می کنید باید پزشک خود را مطلع سازید.
• 7 تا 10 روز قبل از این سونوگرافی باید مصرف آسپرین قطع شود، چرا که جزو داروهای رقیق کننده خون محسوب می گردد و در حین سونوگرافی ممکن است برای بیمار مشکلاتی را ایجاد کند.
• اگر بیمار حساسیتی نسبت به لاتکس داشته باشد، حتما باید این موضوع را به پزشک گزارش دهد.پ
• برای انجام سونوگرافی باید حتما روده و مثانه بیمار تخلیه شود، چرا که تصویر برداری با وجود مدفوع می تواند مشکلاتی را ایجاد کند.
• 1 تا 4 ساعت قبل از سونوگرافی، پزشک دارویی را برای تخلیه روده به بیمار تجویز می نماید.
• 1 تا 4 ساعت قبل از این نوع سونوگرافی باید خوردن و آشامیدن اجتناب شود.

 

نحوه انجام سونوگرافی ترانس رکتال به چه صورتی است؟

• برای انجام این آزمایش ابتدا باید بیمار به پهلو خوابیده و زانو های خود را داخل شکم ببرد.
• این آزمایش با استفاده از پروب (به اندازه یک انگشت دست است) انجام می شود.
• ابتدا باید پروب با ژل سونوگرافی آغشته شود، و بعد از راه مقعد به بدن وارد شود. زمانی این کار انجام می شود ممکن است بیمار در ناحیه روده احساس درد داشته باشد، در صورت بروز این مشکل نگرانی نداشته باشید چرا که کاملا طبیعی است.
• این سونوگرافی از طریق امواج صوتی انجام می شود که از طریق پروب امواج اولتراسوند به بدن وارد می شود. این امواج زمانی که به اندام برخورد می کنند ممکن است از آن عبورداده شده و یا بازگردند.
• این امواج بازگشتی توسط پروب دریافت و به سیگنال های الکتریکی تبدیل می شود و در نهایت روی مانیتور به شکل یک تصویر سونوگرافی نمایش داده می شود.
• بعد ازاتمام سونوگرافی، می توانید لباس های خود را عوض کرده و منتظر دریافت جواب آزمایش خود شوید.

 

مدت زمان انجام سونوگرافی ترانس رکتال چقدر است؟

این نوع سونوگرافی حدود 30 دقیقه زمان می برد و بعد از انجام آزمایش بیمار می تواند به منزل بازگردد و به انجام فعالیت های روزمره خود بپردازد.

 

آیا بیمار در طی سونوگرافی ترانس رکتال دردی را احساس می کند ؟

پروپ سونوگرافی  که در طی این سونوگرافی استفاده می شود به اندازه انگشت دست است  و در نتیجه عملا  بیمار درد و ناراحتی ندارد .

 

آیا سونوگرافی ترانس رکتال عوارضی هم دارد ؟

سونوگرافی ترانس رکتال همانند هر نوع درمان پزشکی از عوارضی برخوردار است، البته باید به این نکته اشاره کنیم که عوارض سونوگرافی ترانس رکتال زمانی همراه با بیوپسی پروستات باشد مشخص می شود. بعضی از عوارض این آزمایش عبارتند از:

• وجود خون در ادرار، مایع منی و مدفوع  تا یک یا دو هفته بعد از آزمایش
• در صورتی که فرد بیوپسی  انجام دهد احساس درد تا چند روز طبیعی است
• تورم در نواحی بافت پروستات

 

نتیجه گیری

در اخر  می توان گفت، سونوگرافی ترانس رکتال یک ابزار تنشخیصی دقیق برای بررسی غده پروستات است.  تشخیص به موقع  با استفاده از سونوگرافی ترانس رکتال می تواند از بروز بسیاری عوارض بکاهد . بیمار در طی این نوع سونوگرافی عملا دردی را احساس نمی کند ، در نتیجه بهتر است در صورتی که فرد به اندازه غده پروستات خود مشکوک شد، هر چه سریعتر به متخصص  مراجعه کند تا اقدامات تشخیصی انجام شود.